درمان اختلال شخصیت نمایشی یا هیستریونیک

اختلال شخصیت نمایشی (HPD) قابل درمان است؟

در یک کلام بخواهیم به این سوال جواب دهیم، باید گفت؛ بله، اختلال شخصیت نمایشی قابل درمان یا حداقل تا حدود زیادی قابل کنترل است. اختلال شخصیت نمایشی یا اختلال شخصیت هیستریونیک، یک اختلال شخصیتی است که با الگوهای نمایشی غیرمعمول و یک نیاز شدید به توجه و تأیید از سوی دیگران همراه است. افراد مبتلا به HPD ممکن است تمایل داشته باشند تا به شدت درخشان و جذاب به نظر بیایند، به طور گسترده از عواطف خود استفاده کنند، در روابط مهم بر روی جنس مخالف تمرکز کنند و به سرعت از رابطه‌ای به رابطه دیگر پریدند.

درمان این اختلال عموما شامل مشاوره روان درمانی فردی است. در جلسات مشاوره، فرد مبتلا به HPD می‌تواند با کمک مشاور به بررسی الگوهای نمایشی خود، درک عمیق‌تر از عواطف و احساسات خود، تقویت مهارت‌های ارتباطی و بهبود روابط موثر با دیگران بپردازد. درمان ممکن است شامل تمرینات برای تقویت خودآگاهی و مهارت‌های مشاوره‌ای، تغییر الگوهای رفتاری نامناسب، کاهش وابستگی به تأیید دیگران و تقویت استقلال و اعتماد به نفس باشد.

با اینکه همکاری فعال و پیوسته با مشاور نمی‌تواند به کلیه افراد مبتلا به HPD کمک کند و درمان قطعی‌ این اختلال شخصیتی باشد اما در بسیاری از موارد، افراد می‌توانند زندگی متعادل‌تری را تجربه کرده و الگوهای نمایشی خود را تغییر دهند پس مهم است که برای دریافت ارزیابی و درمان مناسب، با یک متخصص روانشناسی مشورت کنید تا در مسیر درست بهبود قرار گیرید.

روش های درمان اختلال شخصیت نمایشی

در حال حاضر نمی‌توان هیچ درمان قطعی برای اختلال شخصیت نمایشی تعریف کرد، اما رایج‌ترین توصیه شده برای درمان اختلال شخصیت هیستریونیک، روان درمانی‌های مختلفی است که توسط روانپزشک یا رواندرمانگر به بیمار پیشنهاد می‌شود. با این حال، درمان برای افراد مبتلا به این تشخیص اغلب چالش برانگیز است، زیرا ممکن است علائم یا توانایی عملکرد خود را اغراق کنند. آنها همچنین ممکن است از نظر عاطفی کمبود داشته و مرزهای رفتاری تعیین شده توسط درمانگر را به چالش بکشند پس درمان به طور کلی باید حمایتی و متمرکز بر راه حل دائمی باشد.

از جمله راه های کنترل و درمان اختلال شخصیت نمایشی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱- روان‌درمانی شناختی

این روش بر اساس ارتباط بین افکار، احساسات و رفتارها تمرکز دارد. فرد مبتلا به HPD با کمک روان‌درمانگر خود می‌تواند الگوهای نمایشی خود و فهم عمیق‌تری از عواطف و احساسات خود را بشناسد و بر روی تغییر آن‌ها کار کند.

۲- روان‌درمانی رفتاری

در این روش، تمرکز بر تغییر الگوهای رفتاری نامناسب است. فرد می‌آموزد رفتارهای جدید و سالمی را جایگزین رفتارهای نادرست و نامطلوب خود کند.

۳- روان‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی

این روش بر تقویت خودآگاهی و حضور ذهن در لحظه حاضر تمرکز دارد. فرد می‌آموزد توجه به احساسات، افکار و بدن خود را افزایش دهد و به طور متقارن با آن‌ها کنار بیاید.

۴- درمان گروهی

گروه‌های درمانی می‌توانند برای فرد مفید باشند. افراد با اختلالات شباهتی در یک محیط گروهی قرار می‌گیرند و تجارب و راهکارهای خود را با یکدیگر به اشتراک می‌گذارند. با این حال توجه داشته باشید که به طور کلی ممکن است گروه درمانی و خانواده درمانی برای افراد با اختلال شخصیت نمایشی مخرب باشد و برخی از علائم آن ها مانند خودشیفتگی، تمایل به جلب توجه و علائم اغراق آمیز رفتاری آن‌ها را تحریک و تشدید کند، پس لازم است همواره تحت نظر روانپزشک و رواندرمانگر بهترین برنامه درمانی را در پیش گیرند.

۵ـ دارو درمانی

هیچ دارویی برای درمان اختلال شخصیت هیستریونیک وجود ندارد. با این حال، برخی از داروها ممکن است برای درمان اختلالات عاطفی که می تواند همراه با این اختلال باشد از جمله نوسانات خلقی، خشم، اضطراب، گریه و افسردگی یا عوارض و علائم این اختلال استفاده شده و توسط پزشک متخصص اعصاب و روان تجویز گردد.

۶- ورزش درمانی

تکنیک های ذهن آگاهی مانند یوگا، تای چی و بیوفیدبک نیز در کنار دیگر روش های درمان اختلال هیستریونیک می‌تواند بر کنترل علائم این اختلال تاثیرگذار باشد. این ورزش‌ها کنترل احساسات درونی را تسهیل بخشیده و اثرات مثبتی را برای تکانشگری و واکنش عاطفی در فرد ایجاد می کند.

اهداف درمانی اختلال شخصیت نمایشی یا هستریونیک

اهداف درمان این اختلال برای هر فرد با توجه به شدت بیماری و نیازهای روانی او تعیین می‌شود. مهمترین اهداف درمانی برای اختلال شخصیت هستریونیک عبارتند از:

🌂 کاهش نیاز به توجه و تأیید خارجی

فرد مبتلا به اختلال شخصیت هستریونیک اغلب به شدت به تأیید و توجه دیگران وابسته است. هدف درمانی در اینجا، کمک به فرد برای کاهش نیاز به توجه دیگران و تأیید خارجی و افزایش اعتماد به نفس و احساس خودانگاری اوست.

🌂 تقویت مهارت‌های ارتباطی سالم

فرد مبتلا به اختلال شخصیت هستریونیک در ارتباطات خود برخی رفتارهای نمایشی و غیرسالم به نمایش می‌گذارد پس آموزش و تقویت مهارت‌های ارتباطی سالم و ارتباط بر اساس صداقت و احترام متقابل یکی از اداف درمانی این اختلال خواهد بود.

🌂 تنظیم و مدیریت عواطف

فرد مبتلا به اختلال شخصیت هستریونیک معمولا دچار عواطف شدید و ناپایدار است. یکی از اداف درمانی که برای اون تعیین خواهد شد، آموزش و تقویت مهارت‌های مدیریت عواطف و تنظیم آن‌ها است تا فرد بتواند به طور سالم با عواطف خود کنار بیاید و واکنش‌های غیرمنطقی و نمایشی را کاهش دهد.

🌂 ارتقاء خودشناسی

هدف درمانی دیگر در اختلال شخصیت هستریونیک، ارتقاء خودشناسی فرد است. این شامل درک عمیق‌تر از خود، شناخت الگوهای نمایشی نامناسب و عواطف و احساسات خود می‌شود. آموزش به فرد برای شناسایی و تغییر الگوهای رفتاری غیرسالم و بازنگری در اعتقادات و باورهای نامناسب نیزاز اهداف برنامه درمانی رواندرمانگر خواهد بود.

خطرات و محدودیت‌های اختلال شخصیت هیستریونیک

افراد مبتلا به اختلال شخصیت هیستریونیک به دلیل رفتارهایشان ممکن است در حفظ روابط نزدیک با دیگران دچار مشکل شوند. همچنین، این افراد با نرخ بالاتری از رفتارهای قلدری و اعتیاد به اینترنت مرتبط است. افراد مبتلا به اختلال شخصیت همیشه تأثیر رفتارهای خود را بر دیگران تشخیص نمی دهند و این موضوع می تواند منجر به پریشانی در زمینه های مختلف زندگی آنها فراتر از روابطشان شود و تأثیر منفی بر آنها از نظر اجتماعی و همچنین در محل کار بگذارد.

با این حال همه اثرات اختلال شخصیت هیستریونیک منفی نیستند، برای مثال، مردان مبتلا به HPD اغلب عملکرد جنسی بهتری را گزارش می‌کنند و در روابط جنسی موفق تر هستند. همچنین این وضعیت ممکن است اثرات مفیدی چون؛ درصد پایین‌تر تنهایی در این افراد و اضطراب اجتماعی کمتر نیز به همراه داشته باشد.

راه های مقابله با اختلال شخصیت هیستریونیک

اختلال شخصیت هیستریونیک اغلب کمتر تشخیص داده می شود و تحت درمان قرار نمی گیرد. بنابراین، شاید بهترین راه برای بهبود علائم، ابتدا شناسایی آن ها باشد. سپس، با درمان مناسب، می توانید یاد بگیرید که علائم را مدیریت کرده و یک برنامه مراقبت از خود برای بهبود کیفیت زندگی خود ارائه دهید.

راه های مقابله با علائم شخصیت هیستریونیک عبارتند از:

• ایجاد برنامه غذایی و خواب ثابت
• داشتن فعالیت بدنی و ورزش منظم
• پرهیز از مواد مخدر و الکل
• کمک گرفتن از دوستان و خانواده مورد اعتماد برای حفظ شما در مسیر

با شخصیت هستریونیک چگونه رفتار کنیم؟

اگر همسر، دوست یا یکی از اعضای خانواده به اختلال شخصیت نمایشی مبتلا باشد، تشویق آن فرد به کمک گرفتن بسیار مهم است. بدون درمان حرفه ای، بعید است که علائم و تأثیرات مرتبط با آنها بر روابط، بهبود یابد. همچنین یادگیری هرچه بیشتر در مورداختلال شخصیت هیستریونیک می تواند مفید باشد. این می تواند به شما در درک بهتر شخصیت آن ها کمک کند، همچنین اطلاعاتی را که برای حمایت بهتر از عزیزتان نیاز دارید به شما می دهد. اگر شما یا یکی از عزیزانتان با اختلال شخصیت دست و پنجه نرم می کنید، بهتر است برای راهنمایی و کسب اطلاعات بیشتر در مورد راه های درمان به بهترین روان پزشک تهران مراجعه کنید.

*~ سوالات متداول اختلال شخصیت نمایشی یا هیستریونیک ~*